Dün Leiden Üniversitesi’nde, “MineMark” Vakfı ve Leiden Üniversitesi tarafından ortaklaşa, “Savaşın Ölümcül Kalıntıları: Kara Mayınları ve Birlikte Daha Güvenli Bir Gelecek Nasıl İnşa Edilir” başlıklı uluslararası bir konferans düzenlendi.
Konferansa, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Lahey (Den Haag) Büyükelçisi Rahman Mustafayev ve büyükelçilik temsilcileri, T.C. Lahey Büyükelçisi Selçuk Ünal, Ukrayna’nın, Bosna-Hersek’in Hollanda’daki büyükelçileri, ülkede akredite kordiplomasi ve STK’ların temsilcileri, gençler ile diğer üniversitelerden de katılım sağlandı.
Etkinliğin açılışını yapan Leiden Üniversitesi öğretim üyesi İlya Barbutev, konferans katılımcılarına, yapılan izleme sonuçlarına göre dünyadaki mayın sorunları nedeniyle yalnızca 2022 yılında 4000’den fazla kişinin yaralandığını bildirdi. Kara mayınlarının sadece çatışmalar sırasında değil, savaşlar bittikten sonra da masum sivilleri öldüren sessiz ve ölümcül bir tehdit olduğunu belirtti.
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Lahey Büyükelçisi Rahman Mustafayev, Ermenistan’ın yaklaşık otuz yıllık askeri işgali sonucunda, Azerbaycan’ın kara mayınları ve patlayıcı kalıntıları nedeniyle ciddi sorunlarla karşı karşıya olduğunu söyledi. Savaş sırasında mayın sorunlarının, Karabağ ihtilafının sona ermesinden sonra ÜİYOK’lerin/yerlilerin bölgeye güvenli bir şekilde dönüşünü kasıtlı olarak geciktirdiğini ve bunun sonucunda Azerbaycan’ın karşı karşıya kaldığı sorunlar hakkında etkinlik katılımcılarına ayrıntılı bilgi verdi. Büyükelçi, ülke topraklarının yaklaşık yüzde 12’sini kirleten yaklaşık 1,5 milyon mayın ve bilinmeyen sayıda mayın bulunduğunu, bu nedenle ülkemizin dünyada mayınlarla en çok kirlenen ülkeler arasında yer aldığını, Azerbaycan’daki mayın kurbanlarının toplam sayısının 2019’a çıktığını söyledi. Son 30 yılda 3436 kişiye ulaştı. R. Mustafayev, savaşın sona ermesinin ardından 2020 yılından 1 Mayıs 2024 tarihine kadar Azerbaycan topraklarında 212 mayın patlaması olayının meydana geldiğine, bunun sonucunda 356 kişinin yaralandığı, 65 kişinin hayatını kaybettiğine dikkat çekti. Konferansa katılan diğer iki ülkenin büyükelçileri de ülkelerinin savaş ve sonrasında karşılaştıkları mayın sorunlarını anlatarak, bu konunun dünyada hala güncel olduğunu ve sorunun çözülmesinin önemine dikkat çekti.
Etkinliğin organizatörü, “MineMark” vakfının kurucu ortağı Lala van der Kolk, konuşmasında etkinlik katılımcılarına temsil ettiği kuruluşun faaliyetleri, maden güvenliği alanında sahip oldukları eğitim projeleri hakkında bilgi verdi. 3 ülkede de (Azerbaycan, Bosna Hersek ve Ukrayna) uygulanan, o dönemde kullanılan malzemeler ve “MineMark” oyunu. Eğitim çerçevesinde mayın ve patlamamış mühimmatın türleri ve özellikleri, mayınlı ve mayınlardan arındırılmış alanlardaki davranış kuralları konularına özel önem verildi. Nisan 2019’da Lala van der Kolk, “MineMark” vakfının Azerbaycan’daki ilk pilot projesinin uygulandığını, MineMark ekibinin Azerbaycan’ın Cebrayıl ilçesine bağlı Cojug Marjanli köyüne düzenlediği baskınları öğrendi. 1993 yılındaki Karabağ ihtilafı sırasında Ermenilerin özgürlüğüne kavuştuğu ve mayınlarla yoğun bir şekilde kirlenen bu köyde uygulanan eğitim projelerinden bahsetti.
Daha sonra etkinliğe Azerbaycan’dan özel konuk olarak davet edilen Mayın Mağdurları Derneği Yönetim Kurulu üyesi Hafız Azimzadeh’i tanıttı.
Konferans, öğrencilerin dünyadaki mayın sorunları, ölümcül savaş kalıntıları ve çözümleri üzerine konferans katılımcılarıyla interaktif soru-cevap oturumuyla sona erdi.