Hollanda’da genel seçimlerde oy verme işlemi devam ediyor. Seçimde 1126 aday ve 26 parti, 150 sandalye için yarışıyor. Sonuçların resmiyet kazanmasının ardından hükümet kurma görüşmeleri başlayacak.
Yerel saatle 07.30’da başlayan oy verme işlemi 21.00’e kadar sürecek. 42 Türk kökenli adayın da katıldığı seçimlerde hiçbir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğa ulaşması öngörülmüyor.
Hollanda medyası, oy verme işlemi bittikten sonra sandık çıkış anketlerini yayımlamaya başlayacak. Resmi sonuçlar ise seçimlerin yapıldığı tarihten en erken 8 gün sonra açıklanacak.
Sonuçların resmiyet kazanmasının ardından hükümet kurma görüşmeleri başlayacak. En fazla milletvekili çıkaran partinin diğer partilere hükümet kurma teklifi götüreceği sürecin, günler, haftalar hatta aylar sürebileceği belirtiliyor. Ülkede daha önce hükümet 2021’deki seçimin ardından 229 günde kurulmuş, bu süreç 2017’de 225 gün, 1977’de 208 gün, 2012’de ise 54 gün almıştı.
Son yıllarda sürekli koalisyon hükümetleriyle yönetilen Hollanda’da, bir partinin hükümet kurabilmesi için parlamentodaki 150 milletvekilinden en az 76’sının desteğini alması gerekiyor.
Son anketlere göre, geçici hükümetin Adalet ve Güvenlik Bakanı Dilan Yeşilgöz-Zegerius liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisinin (VVD), oyları bir önceki seçimlere göre gerilemesine rağmen 29 sandalye kazanarak ilk sırada yer alması bekleniyor.
İslam karşıtı ve aşırı sağcı Geert Wilders’in liderliğindeki Özgürlük Partisinin (PVV) ise 2021’deki seçimde kazandığı 17 sandalyeyi 20’nin üzerine çıkarabileceği belirtiliyor.
Anketlerde PVV’yi seçimlere ittifak kurup ortak giren İşçi Partisi (PvdA) ve Yeşil Sol (Groen Links), 24 sandalye ile izliyor.
Mevcut hükümette koalisyon partisi olan Hristiyan Demokratlar Birliğinden (CDA) ayrılarak yeni parti kuran Pieter Omtzigt’in lideri olduğu Yeni Sosyal Sözleşme Partisinin (NSC) de 20 civarında sandalyeyle meclise girmesi bekleniyor.
Koalisyon partilerinden CDA’nın 4, Demokratlar 66’nın (D66) 11 ve Hristiyan Birlik Partisinin (CU) ise 4 sandalye kazanacağı görülüyor. Koalisyonda bulunan partilerin ankete göre hükümeti kurabilmek için yeterli olan toplam 76 sandalye sayısına ulaşamadığı gözleniyor.
Irkçılığa ve ayrımcılığa karşı mücadele eden Denk Partisi yükselişte
Seçime, Hollanda’da Temsilciler Meclisine girdiği 2017’den bu yana ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı mücadele eden ve Filistin’in haklarını savunan Denk Partisi de katılıyor. Mecliste 3 sandalyeyle temsil edilen, üyelerinin çoğunluğu Türk ve göçmenlerden oluşan Denk Partisi, bu seçimde 46 adayla yarışıyor. Denk Partisinde 26 Türk kökenli aday bulunuyor. Anketlere göre oylarını artırması beklenen Denk Partisinin 4 sandalye kazanma ihtimali bulunuyor.
Öte yandan Denk Lideri (Listebaşı adayı) Stephan Van Baarle Rotterdam ‘t Klooster Semtevi’nde, 2.sıra adayı Doğukan Ergin ise Schiedam’daki Pronova Collega’da oylarını kullandılar.
Yeşilgöz-Zegerius, İslam düşmanı Wilders ile koalisyona açık
Ailesi Türkiye’den Hollanda’ya göç eden, geçici hükümetin Adalet ve Güvenlik Bakanı Yeşilgöz-Zegerius, İslam karşıtı ve aşırı sağcı Wilders liderliğindeki PVV ile koalisyona kapıları açık bırakıyor.
Hollanda’nın geçici hükümetinin Başbakanı Mark Rutte’nin liderliğinden sonra VVD’nin başına geçen Yeşilgöz-Zegerius, 2018’de VVD partisinden milletvekili olduğu dönemde, Hollanda Parlamentosunun, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarını tanıyan tasarısını desteklemişti. Öte yandan Yeşilgöz-Zegerius, ülkede hukuk eğitimi olmayan ilk adalet bakanı olarak tarihe geçmişti.
Hollanda’da VVD, CDA, D66 ve CU’den oluşan koalisyon hükümeti, göçmen politikalarındaki anlaşmazlık nedeniyle 7 Temmuz 2023’de istifa etmişti.
Camilere de oy sandığı konuldu
Hollanda’da bugün yapılan milletvekilleri seçimleri için HDV Rotterdam Mevlana Cami, HDV Rotterdam Laleli Camii ile HDV Arnhem Türkiyem Camii’ne oy sandığı konuldu.
Gerek Türk gerekse diğer Hollanda vatandaşı seçmenlerin oylarını rahatça kullanabilmeleri için (fiziki şartların uygun olması münasebetiyle) belediye YSK tarafından böyle bir kararın alındığı belirtildi.
Bu camilerde oy verme işlemi diğer seçim yerlerinde olduğu gibi saat 21.00’e kadar devam edecek.
Saat 16.00 itibariyle katılım yüzde 40
Araştırma ajansı Ipsos’un raporuna göre , saat 16:00 itibariyle katılım yüzde 40 oldu . 2017 yılındaki seçimde aynı anda bu oran yüzde 43 olarak gerçekleşmişti.